مصطفی سراب زاده – افرا ورزش: این یک اصل آشکار است که روند استعدادیابی و توسعه یک ورزشکار TID تدریجی است و در رساندن وی به اجرای ورزشی حداکثر و سپس به سطح حرفه ای تعریف میشود.
هر سیستم ورزشی نمیتواند از همه این اصول در چارچوب خود پیروی کند تا ورزشکاران را در یک دوره بیش از ده سال به اوج عملکرد برساند و از دوران پیک آنها حداکثر استفاده را ببرد.
یکی از بهترین و جدیدترین نمونهها برای اثبات این موضوع، دختر دریاست. نازنین ملایی — لجباز و جنگجو — کسی که در المپیک توکیو با یک اجرای تاریخی صحنه را ربود و قرار بود در المپیک بعد با توجه به سن و آمار، اوج عملکرد را داشته باشد، به دلیل عدم شناخت در توسعه عملکرد، علم تمرین و آمار، مانیتورینگ ورزشکار و عدم حمایت لازم، المپیک پاریس 2024 را از خانه تماشا کرد.
یک قایق غایب از انزلی با آمار طلایی که شبیه قهرمانان خسته مدتهاست در نزدیکی خیابان سپه لنگر گرفته است.
در ادامه با نگاهی به مسیر توسعه برخی از مدال آوران المپیک در رویینگ تکنفره و مقایسه کیفی و کمی آن با نمودار توسعه نازنین ملایی تفاوت قابل توجهی را مییابیم که سبب میشود بیشتر به دستاورد تاریخی او ببالیم.
اِما توییگ (Emma Twigg)
او در سال 1987 در ناپیر نیوزیلند به دنیا آمد. پدرش مربی قایقرانی بود و او را تشویق کرد تا در قایقرانی حرفهای قدم بگذارد. بنابراین او در سال 2001 در سن 14 سالگی قایقرانی را برای مدرسه خود و همچنین برای باشگاه قایقرانی هاوکی بی (Hawke’s Bay ) آغاز کرد.
باورنکردنی است اما، امای 37 ساله، دارنده هفت عنوان قهرمانی جهان و یک مدال طلای المپیک، 16 سال پس از اولین رقابت خود، به رکورد پنجمین المپیک خود در پاریس رسیده است.
داستان او الهامبخش بسیاری از ورزشکاران جوان است زیرا او در طول 16 سال فرم ثابتی داشت در حالیکه رکوردهای خود را در تمام این سالها بهبود بخشید تا با رسیدن به مدال طلا در المپیک 2021 توکیو همراه شود.
این اتفاق خوب در توکیو برای او به گونهای رقم خورد که سه حضور قبلی خود در المپیکها را بدون مدال به پایان رسانده بود و حتی یک بازنشستگی موقت دو ساله بین سالهای 2016 تا 2018 را نیز تجربه کرد.
نمودار خطی مدالهای جهانی اما توییگ – زرد (طلا)، نقرهای (نقره) و قرمز تیره (برنز)
نمودار خطی رتبه المپیک اما توییگ
نکات مهم
- مدت زمان ماندگاری توسعه ورزشی 16 سال است که از 19 سالگی شروع شده (اولین مدال) و هنوز در 37 سالگی ادامه دارد.
- هرچه زمان بیشتر می گذرد رنگ مدالهای برنز جهانی وی تبدیل به نقره و سپس طلا میشود — پیش از بازنشستگی موقت دو ساله ورزشکار (نمودار 1).
- یک منحنی رو به بالا در تعداد مدالهای نقره بین سالهای 2018 و 2022 نشان داده شده است (نمودار 1)، جایی که اولین مدال المپیک (طلا) برای ورزشکار اتفاق افتاد (نمودار 2).
- نمودار دو پیشرفت ورزشکار را به طور متوازن در چهار المپیک متوالی نشان میدهد.
- تعداد حضور در المپیک: چهار حضور که با حضور در پاریس به عدد پنج رسید.
مگدالنا لوبینگ (Magdalena Lobnig)
ماگدالنا لوبینگ، 37 ساله، یک قایقران اتریشی است که در Sankt Veit an der Glan اتریش به دنیا آمد. او هشت بار قهرمان اروپا و جهان و یک بار مدال آور المپیک است که در المپیک پاریس هم پارو زد.
مربیان این ورزشکار رویینگ، از تطبیق پذیری مگدالنا صحبت می کنند. همین ویژگی یکی از دلایلی بوده که پس از مواجهه با آسیبی ناگهانی به نام فتق دیسک قبل از المپیک پاریس که ممکن است مسیر هر ورزشکاری را به عقب برگرداند یا به سمت خوداحافظی سوق دهد، تزلزلناپذیر باقی میماند و ادامه میدهد.
او از عمل جراحی امتناع کرد، اما مصمم شد با فداکاری و پشتکار در 49 روز مانده به المپیک 2024 پاریس، محدودیتهای آسیب دیدگی خود را به حداقل برساند.
نمودار خطی مدالهای اروپایی و جهانی ماگدالنا لوبینگ – زرد (طلا)، نقرهای (نقره) و قرمز تیره (برنز)
نمودار خطی رنک المپیک ماگدالنا لوبینگ
نکات مهم
- طول حرفه ورزشی و ماندگاری توسعه ورزشکار تا به حال 13 سال است. در سال 2011 با دو مدال برنز و طلا در مسابقات قهرمانی جهان زیر 23 سال (که در نمودار ما ارائه نشده) شروع شد و هنوز در 33 سالگی او ادامه دارد.
- نمودار عملکرد اروپایی و جهانی وی، توسعهای پایدار خطی را در عملکرد او نشان می دهد که با طلای قهرمانی اروپا در سال 2016 و دو برنز قهرمانی جهان در سالهای بعد دنبال شد و در نهایت به اولین مدال المپیک (برنز) این ورزشکار در المپیک 2021 توکیو انجامید. (نمودار خطی رنک المپیک)
- تعداد حضور در المپیک: سه حضور.
ویکتوریا ترنلی (Victoria Thornley)
ویکتوریا یک قایقران ولزی 36 ساله است که در “سنت آساف” به دنیا آمد اما در “راکسهام” ولز بزرگ شد. او کار قایقرانی خود را با مدال طلای قهرمانی زیر 23 سال جهان در سال 2009 آغاز کرد.
ویکتوریا در طول دوران ورزش حرفهای خود در رویینگ، بارها نزدیک مدال طلا بود، اما پس از شرکت در سه المپیک این امر برای او میسر نشد. او پس از المپیک 2021 توکیو بازنشسته شد تا حرفه خود را با یکی از بزرگترین حسرتهای زندگی خود پایان دهد – طلای المپیک.
نمودار خطی مدالهای اروپایی و جهانی ویکتوریا ترنلی – زرد (طلا)، نقرهای (نقره) و قرمز تیره (برنز)
نمودار خطی رنک المپیک ویکتوریا ترنلی
نکات مهم:
- مدت زمان حرفه ورزشی و ماندگاری توسعه نخبگی 12 سال است که در سال 2011 با مدال برنز قهرمانی جهان آغاز شد.
- نمودار مدالهای قارهای و جهانی، منحنی توسعه عملکرد رو به بالارا نشان می دهد که به طلای قهرمانی اروپا در سال 2017 و اولین مدال المپیک (نقره) او در المپیک 2016 ریو ختم میشود.
- تعداد حضور در المپیک: سه بار و اعلام خداحافظی بعد از المپیک توکیو با سه مقام پنجمی، چهارمی و دومی در بازیهای المپیک.
نازنین ملایی (Nazanin Malaei)
اگر شما هم مانند بسیاری از طرفداران ورزش در آسیا بهویژه ورزشهای آبی تعجب میکنید که چگونه یک ورزشکار با 6 مدال طلای قهرمانی آسیا، 4 نقره و 3 مدال قهرمانی آسیا و بازیهای آسیایی، از ورزش حرفهای جدا شده است .
او به جای پارو زدن در سواحل وار ناتیکال پاریس (Vaires-sur-Marne Nautical Stadium) اکنون به پختن غذاهای محلی دریایی به سبک ماهرانهای مشغول است، بهتر است به دقت نتایج این قسمت را بخوانید.
نازنین 32 ساله، بزرگ شده شهری است که در آن قایقرانی بسیار رایج است. مادرش علاقمند بود که نازنین یک قایقران باشد، بنابراین دورههای آموزشی شنا اولین کلاسهایی بود که او در آن شرکت کرد، برخلاف علایق نازنین ملایی که هنرهای رزمی بود.
زمان زیادی طول نکشید تا اینکه یک مربی فرانسوی استعداد استقامت او را از طریق تستهای آمادگی جسمانی مدرسه شناخت. این رخداد، آغاز سفر مبارز ما به قایقرانی حرفهای بود.
نمودار خطی مدالهای بازیهای آسیایی و قهرمانی آسیای نازنین ملایی– زرد (طلا)، نقرهای (نقره) و قرمز تیره (برنز)
مقایسه آماری توسعه ورزشی نازنین ملایی و قایقرانان المپیکی
نکات مهم و نتیجهگیری
- مدت زمان حرفه ورزشی و ماندگاری توسعه نازنین ملایی فقط 8 سال است که از 23 سالگی شروع شد و در 31 سالگی به پایان رسید. دقیقا نصف و حتی سه چهارم طول دوره توسعه ی قهرمانی رقبای المپیکی. آیا کمیته ملی المپیک و فدراسیون قایقرانی ایران نمیداند که ماندگاری توسعه در ورزش قهرمانی قابل قبول حداقل ده تا دوازده و به طور ایدهآل چهارده تا شانزده سال است؟
- نمودار خطی مدالهای بازیهای آسیایی و قهرمانی آسیای نازنین ملایی خطی منحنی رو به بالا برای تعداد مدالهای طلای کسبشده را نشان می دهد. هر چه زمان بیشتر میگذرد، مدالهای طلای بیشتری با نقره و برنز جایگزین میشوند. این نمودار همچنین اوج عملکرد ورزشکار را در سال منتهی به 2023 نشان میدهد، همان زمانی که ورزشکار رها میشود. رهاسازی در پیک اجرا که به وضوح نقطه تاریک در عملکرد تصمیم گیرندگان است.
- تنها خانه سبز در تعداد مدالهای جدول مقایسه آماری توسعه ورزشی مربوط به نازنین ملایی است. مجموعا 13 مدال — به طور تقریبی 30 تا 38 درصد بیشتر از همه حریفان؛ با توجه به اینکه طول عمر توسعه ورزشی او با سو مدیریت ورزشی در کشور ما نصف و گاهی سه چهارم حریفان بوده است، این برتری در تعداد مدالها نشان از آمار بینظیر و باکیفیت او در مدت زمان کوتاه دارد که برای متخصصین امر قطعا کمتر از مدال المپیک نخواهد بود.
- همان طور که در جدول سه مشاهده میشود، تعداد حضور در المپیک برای ملایی عدد یک را نشان میدهد که به طور نسبی به اندازه یکسوم و یکچهارم تعداد المپیکی است که رقیبان او شرکت کردهاند، حتی آسیاییها که تعداد مدال به مراتب کمتری نسبت به ورزشکار ما داشتهاند (+ در جدول تعداد المپیکهای پیش رو از جمله پاریس را نشان میدهد). چگونه فدراسیون و کمیته ملی المپیک پاسخگوی این مدل توسعه ورزشی غیرعلمی و تخریبی خواهد بود؟