به گزارش افرا ورزش، پارگی رباط صلیبی قدامی زانو موسوم به ACL کابوسی بزرگ برای هر ورزشکار است؛ زیرا او را مدتی طولانی از ورزش دور می‌کند و این موضوع برای یک ورزشکار حرفه‌ای دردناک و زیان‌آور است.
همه چیز از یک لحظه دردآور آغاز می‌شود و به عمل جراحی و دوران نقاهتی طولانی می‌رسد؛ اما اکنون محققان در جهان در حال بررسی وضعیت ورزشکارانی هستند که به‌جای جراحی، به‌سوی بازتوانی می‌روند.
هدی یک ورزشکار ۲۵ساله در رشته هندبال است که در جریان تمرین آسیب دید. پزشک به او گفته است که رباط او دچار پارگی نسبی شده است و باید جراحی شود.
با این حال به نظر می‌رسد هدی هنوز در مورد جراحی رباط ACL خود تردید دارد. او می‌گوید: طاقتم تمام شده. می‌خواهم زودتر به میادین برگردم و دیگر نمی‌توانم صبر کنم؛ اما از این که باید جراحی کنم، خوشحال نیستم.
سوگند نیز که یک فوتسالیست است از ترس پارگی رباط می‌گوید: این مثل یک کابوس است. یک بار از این ناحیه دچار آسیب کشیدگی شدم و مدتی پایم در گچ بود. حالا فوتسال بازی می‌کنم؛ اما همیشه ترس پارگی رباط همراهم است.
افرا ورزش این موضوع را در گزارش مستندی بررسی کرد تا نظرات محققان این حوزه را ارزیابی کند. برای بررسی تجربیات محلی از گروهی از دختر ورزشکار خواسته شد تجربیات خود را در این مورد و نیز عوارض موجود در جراحی، به اشتراک بگذارند.
جراحی، همراه با عوارض
فاطمه که در رشته فوتسال فعالیت دارد نیز با عوارض جراحی زانو دست‌وپنجه نرم می‌کند. او می‌گوید: جراحی رباط گرچه سبب شد به مسابقه برگردم؛ اما تهی از عارضه نبود. در حال حاضر زمانی که تمرین یا مسابقه پرفشاری را پشت سر می‌گذارم با کبودی و درد در زانو مواجه می‌شوم.
هانیه خورسند ملی‌پوش قایقرانی می‌گوید: پس از جراحی رباط صلیبی سلامتی‌ام به روز اول برگشت؛ اما این عارضه را تجربه کردم که هر زمان از تمرین دور می‌شوم توان عضلانی پایی که جراحی کردم نسبت به پای سالم کمتر می‌شود.
ورزشکاری در رشته بدمینتون می‌گوید که این آسیب به او ضربه روانی شدیدی وارد کرده است. او همچنین می‌گوید دو سال پس از جراحی، هنوز نتوانسته به شرایط اولیه بازگردد.
زهرا یک تکواندوکار است که او نیز این آسیب را تجربه کرده؛ اما از جراحی راضی نیست: جراحی همیشه راه‌حل موفقی نیست. من این مسیر را طی کردم؛ اما باید بگویم پس از جراحی، زانو برای پارگی دوباره مستعدتر است. این موضوعی است که هر ورزشکار باید بداند.
نظرات یک متخصص آسیب‌شناسی
دکتر مرضیه ضیا، دارنده مدرک دکترای آسیب‌شناسی و حرکات اصلاحی در این باره به افرا ورزش می‌گوید: عوامل آناتومیکی مانند پهن‌تر بودن لگن در خانم‌ها و به دنبال آن افزایش زاویه Q هم یکی از ریسک فکتورهای مهم شیوع بیشتر آسیب ACL در زنان محسوب می‌شود.
وی می‌افزاید: راهکارهای جدید درمان پارگی رباط صلیبی در رابطه با ورزشکارانی که قصد دارند به‌سرعت به مسابقه و تمرین بازگردند صدق نمی‌کند و بازتوانی برای آن‌ها معمولا راه‌حل مناسبی نیست. حتی در درمان با توان‌بخشی، درمان غیرجراحی این آسیب بسیار طولانی‌مدت است و مناسب ورزشکاران حرفه‌ای که عمر ورزشی برایشان اهمیت دارد گزینه مناسبی نخواهد بود.
دکتر ضیا در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان گفت بازتوانی روندی طولانی‌تر اما ایمن‌تر است گفت: تا حدودی بله اما باید این نکته را هم در نظر گرفت که احتمال آسیب مجدد در زانویی که جراحی ACL داشته کم است و بیشتر زانوی مقابل را درگیر آسیب می‌کند.
آن‌ها که به جراحی، نه گفتند
زهرا بازیکن بدمینتون است. او ۶ سال پیش عمل جراحی ACL انجام داد. او می‌گوید: پس از جراحی، اوضاع خوب پیش رفت تا این که دوباره دچار پارگی رباط شدم. این بار اما تصمیم گرفتم عمل نکنم و در نتیجه، حالا مشغول به بازی هستم. خوشحالم که جراحی را انتخاب نکردم.
الناز بازیکن کبدی است و او نیز سه سال قبل درگیر پارگی رباط شد؛ اما او در زمره افرادی بود که تصمیم گرفت عمل جراحی انجام ندهد. او می‌گوید هنوز هم کبدی بازی می‌کند؛ اما گاهی در ناحیه زانو احساس درد دارد.
بیشتر بخوانید : تفاوت پارگی رباط صلیبی و مینیسک
ابرا که یک ورزشکار پاراتکواندو است از جراحی خاطره خوشی ندارد: خیلی مهم است که کار را به پزشک توانمند و حاذق بسپارید. پزشک نابلد سبب شد زانوی من دچار آسیب‌های بیشتری شود.
فوتبالیست جوان دیگری که درگیر این آسیب سخت شده تن به جراحی نداده است. او می‌گوید توصیه پزشک به او جراحی بوده؛ اما او به سراغ بازتوانی رفته و با همان زانو در مسابقه دو ۲۰۰ متر شرکت کرده است. برای او، بازتوانی یک انتخاب موفق بوده است.
زهرا یک والیبالیست و نیز مربی والیبال است. او هم دچار پارگی رباط صلیبی شد و هم مینیسک اما زانویش را به جراحی نسپرد.
او می‌گوید: به نظر می‌رسید باید عمل کنم؛ اما این کار را نکردم. دو سال از آن زمان گذشته و من با تمرین توان‌بخشی، والیبال حرفه‌ای بازی می‌کنم.
فاطمه حصاری دونده سرعت است که در لیگ مسابقه می‌دهد. او پنج سال قبل درگیر پارگی رباط صلیبی شد؛ اما تن به جراحی نداد.
فاطمه می‌گوید: زمان زیادی گذشته و با فیزیوتراپی و وزنه، بازتوانی انجام دادم و در این زمان، احساس درد یا خالی‌شدن زانو نداشته‌ام. این یک عمل موفق بود؛ اما باید بگویم همیشه وزنه می‌زنم؛ یعنی نوعی بازتوانی دائمی دارم.
خوشحال از جراحی
سپیده که تحصیلات آکادمیک علوم ورزشی دارد و خود ورزشکار رشته‌های شنا و واترپولو است می‌گوید: پارگی رباط صلیبی مشروط بر این که کامل نباشد، با حرکات اصلاحی فیزیوتراپی قابل‌ترمیم است؛ اما اگر پارگی به طور کامل اتفاق افتاده باشد هیچ نقشه‌ای جز عمل وجود ندارد.
سپیده خود قربانی این آسیب سخت بوده و اکنون پس از جراحی و سپری‌کردن دوره بازتوانی می‌تواند مسابقه دهد و به طور حرفه‌ای ورزش کند.
تینا نیز به‌عنوان یک بسکتبالیست جوان دچار پارگی رباط صلیبی شد. او تصمیم گرفت جراحی کند و اکنون از تصمیمش راضی است؛ اما تاکید می‌کند که پروسه وقوع آسیب تا بازگشت به زمین مسابقه، طولانی و تلخ است و این، فشار زیادی به ورزشکار وارد می‌کند.
عاطفه حسن‌خانی یک ورزشکار حرفه‌ای فوتسال است که در لیگ برتر شاغل است. او نیز درگیر آسیب جدی به رباط صلیبی بود و در برابر عمل جراحی مقاومت کرد؛ اما این مقاومت در هم شکست.
عاطفه می‌گوید: پنج ماه پس از آسیب‌دیدگی، با وزنه و فیزیوتراپی آسیب را مهار کردم؛ اما در نهایت در یک جلسه تمرینی در کار با توپ، این پارگی خود را نشان داد. در نهایت مجبور به جراحی شدم و اکنون به تمرین برگشته‌ام.
حسن‌خانی هشت ماه است که عمل جراحی را پشت سر گذاشته است و اکنون کار با توپ را آغاز کرده تا دوباره بتواند در لیگ بازی کند.
مطهره توکلی نیز که یک دروازه‌بان در لیگ برتر فوتسال کشور و بازیکنی ملی است از این که عمل کرده کاملاً رضایت دارد: همه چیز حتی از روز اول هم بهتر شد البته که اتفاق بهتر این بود که تجربه درد از انسان، قوی‌ترین نسخه‌اش را می‌سازد.
بازتوانی پس از جراحی رباط صلیبی اجتناب‌ناپذیر است
پروین فرهادی، هافبک سابق تیم ملی فوتبال زنان ایران است که در لیگ برتر فعالیت دارد. او در این باره می‌گوید: جراحی رباط صلیبی فقط ۳۰ درصد از مرحله درمان است.
به گفته این مربی و بازیکن باتجربه اگر نزد بهترین جراح هم عمل کنید باید در مرحله بازتوانی، سلامتی ازدست‌رفته را بازگردانید. فیزیوتراپی، آب‌درمانی، بدنسازی، تمرینات تعادلی و در ادامه بدنسازی تخصصی مرتبط با رشته ورزشی، سرنوشت‌ساز هستند.
تجربیات یک رزمی‌کار آسیب‌دیده
رقیه عسکری ورزشکاری رزمی در رشته نین جوتسو است. او سه سال قبل، دچار آسیب به رباط صلیبی شد و این آسیب‌دیدگی طی دو مرحله اتفاق افتاد و تشدید شد.
رقیه می‌گوید: قصد داشتم بدون عمل جراحی و با روش بریسینگ که در آمریکا انجام شده بهبود پیدا کنم؛ اما مشورت با پزشکان شاخص من را منصرف کرد. به عقیده آن‌ها این روش برای ورزشکاران حرفه‌ای با ریسک بالایی همراه است و ممکن است رباط دوباره پاره شود.
او در نهایت تصمیم گرفت جراحی کند و از هفته ششم هم توانست راه برود. در حال حاضر او از مسیری که طی کرده راضی است.
این ورزشکار رزمی ادامه می‌دهد: در نیویورک تایمز مطلبی خواندم که روش بریسینگ را برای ورزشکاران زیر ۲۵ سال توصیه می‌کرد. با این حال، روش بریسینگ روشی توأم با ریسک است؛ اما می‌تواند جایگزین عمل جراحی باشد.
آیا پس از عمل، همه چیز مثل روز اول می‌شود؟
شقایق کشاورز یکی از ورزشکاران خوشنام دوومیدانی در مواد پرش ارتفاع و هفتگانه بوده است.
او در سال ۱۳۹۸ در جریان مسابقه پرش ارتفاع دچار پارگی ACL شد و زانوی خود را به تیغ جراحان سپرد. شقایق در این باره می‌گوید: این که زانو پس از جراحی، کاملا مثل روز اول شود، واقعیت ندارد. شما ممکن است بار دیگر کارکردهای سابق زانو را داشته باشید؛ اما همه چیز شکننده است.
این مربی دوومیدانی ادامه می‌دهد: من پس از جراحی از نظر کیفیت سلامت و حرکت و ادامه تمرینات پس از دوره بازتوانی، مشکلی نداشتم؛ اما باید پس از جراحی محتاط بود.
یاسمین اموری که یک تکواندوکار در لیگ است با شقایق کشاورز هم عقیده است. او می‌گوید زانوی جراحی شده هرگز مثل روز اول نخواهد شد. برای این که اوضاع در کنترل باشد باید تمرین و بازتوانی دائمی به سبک زندگی ورزشکار اضافه شود.
مینا بختیار: اگر عمل نکنید همیشه شما را مصدوم می‌بینند!
مینا بختیار، والیبالیست حرفه‌ای و عضو تیم‌های ملی بوده است که در حال حاضر در لیگ برتر والیبال مشغول به فعالیت است.
او که زمستان سال ۱۴۰۲ عمل جراحی موفقی روی زانویش داشته اکنون شرایط خوبی دارد اما می‌گوید: بر خلاف میل باطنی‌ام عمل کردم و اگر اصرار مربیانم نبود زیر بار عمل نمی‌رفتم. شرایط سختی بود و راه دیگری نداشتم.
مینا ادامه می‌دهد: یک مشکل جدی برای ورزشکار حرفه‌ای، نوع نگاه دیگران است. شما ممکن است تن به عمل ندهید و به سراغ بازتوانی بروید؛ اما مربیان و باشگاه شما را به چشم یک بازیکن مصدوم و غیرقابل‌اعتماد نگاه می‌کنند. این یعنی مربی ممکن است به شما بازی ندهد و باشگاه، قرارداد شما را تمدید نکند یا مبلغ آن را کم کند.
به گفته مینا، از نظر عموم مربیان، پس از آسیب ACL باید حتما جراحی کرد در غیر این صورت، شما در نظر عموم، یک بازیکن مصدوم به شمار می‌روید.
نتیجه‌گیری
از تجربیاتی که ورزشکاران بخصوص در سطح حرفه‌ای داشته می‌توان این‌طور نتیجه‌گیری کرد که تصمیم‌گیری در قبال جراحی‌کردن یا نکردن رباط صلیبی، به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد.
ورزشکار برای این تصمیم باید ابتدا شدت آسیب، شرایط حرفه‌ای رشته خود و عوارض احتمالی را در نظر بگیرد و سپس اقدام به جراحی یا بازتوانی کند. وی همچنین باید بپذیرد که شکنندگی و بی‌ثباتی در سلامت، بخشی جدانشدنی از هر عمل جراحی است.
مورد بسیار مهم دیگر، مسئله بازتوانی، حتی در صورت جراحی است. تمرکز و جدیت روی موضوع بازتوانی که گاهی سال‌های طولانی باید ادامه یابد بخش مهمی از تجربه موفق پس از درگیرشدن با پارگی ACL است.
همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ورزشکار پس از جراحی رباط صلیبی می‌تواند به اوج برگردد باید پاسخ مثبت داد. ورزشکاران خوشنام بسیاری وجود داشته‌اند که پس از جراحی توانسته‌اند مدال‌ها و عناوین بزرگی به دست بیاورند.
